Sốt Chikungunya là gì ?

Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện được virus gây bệnh sốt Chikingunya trong mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân nhưng chưa ghi nhận cụ thể loài muỗi mang virus này hiện diện ở cơ thể của nó có khả năng đóng vai trò truyền bệnh. Thủ phạm đang bị nghi ngờ có thể là loài muỗi Aedes albopictus, còn gọi là muỗi hổ châu Á. Loại virus do muỗi Aedes albopictus truyền gây nên bệnh cảnh lâm sàng tương tự như sốt xuất huyết nhưng nhẹ hơn, vì vậy người bệnh thường hay mất cảnh giác. Tuy nhiên trên thế giới, virus này đã gây ra một số trường hợp tử vong và cũng là tác nhân gây ra dịch sốt xuất huyết tại các nước ở khu vực Đông Nam Á và Châu Phi.

Đặc điểm của bệnh sốt Chikungunya

Chikungunya (phát âm như Chiki-en-gun-yah), bệnh lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1952 ở châu Phi tại cao nguyên Makonde. Đây là một khu vực biên giới giữa Tanzania và Mozambique. Chữ “Chikungunya” là tên từ tiếng Makonde, có nghĩa là “điều mà uốn cong lên” hoặc “đó mà uốn cong lên”. Cơ sở để xem xét có liên quan đến các triệu chứng của bệnh sốt Chikungunya là người bệnh đi ở trong tư thế cúi khom lưng do đau khớp. Chikungunya còn được gọi là gà gà, gà gunaya và chickengunya. Việc dùng từ “gà” cũng đã dẫn đến rất nhiều quan niệm sai lầm về bệnh này.

Sốt Chikungunya là một bệnh do virus được lây nhiễm qua trung gian của muỗi truyền bệnh. Mầm bệnh là một alphavirus, họ Togaviridae. Bệnh cảnh lâm sàng của bệnh sốt Chikungunya có dấu hiệu gần giống với bệnh sốt xuất huyết, vì vậy nó có thể khó chẩn đoán ở những nơi có bệnh sốt xuất huyết lưu hành phổ biến.

Cũng như bệnh sốt xuất huyết, bệnh sốt Chikungunya chưa có vaccine phòng bệnh và thuốc điều trị đặc hiệu. Khi bị mắc bệnh, biện pháp điều trị chỉ tập trung vào việc giải quyết triệu chứng và biến chứng. Ở những nơi điều kiện thuận lợi, muỗi truyền bệnh Aedes albopictus có tập tính sống gần gũi với người là yếu tố nguy cơ quan trọng cho bệnh sốt Chikungunya lưu hành, phát triển và gây bệnh. Bệnh xảy ra ở châu Phi, châu Á và tiểu lục địa Ấn Độ. Trong nhiều thập kỷ gần đây, muỗi truyền bệnh sốt Chikungunya đã có cơ hội lây lan sang cả châu Âu và châu Mỹ. Trong năm 2007, sự lây truyền bệnh này đã được thông báo phát hiện lần đầu tiên tại châu Âu trong một ổ dịch nội địa ở phía đông bắc nước Italia.

Triệu chứng bệnh sốt Chikungunya

Bệnh sốt do nhiễm virus có biểu hiện triệu chứng lâm sàng với đặc điểm sốt khởi đầu đột ngột, kèm theo đau khớp. Ngoài ra còn xuất hiện các triệu chứng khác như đau cơ, nhức đầu, buồn nôn, mệt mỏi và phát ban…Cơn đau khớp làm cho người bệnh suy nhược, nhưng thường kết thúc trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Hầu hết bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, trong một số trường hợp triệu chứng đau khớp có thể kéo dài vài tháng, hoặc thậm chí cả năm. Một số trường hợp bệnh nhân được ghi nhận các biến chứng xảy ra ở mắt, thần kinh, tim mạch cũng như tiêu hóa… Các biến chứng trầm trọng mặc dù không phổ biến nhưng ở người lớn tuổi, bệnh có thể gây nên một số trường hợp tử vong đã được thông báo. Thường các triệu chứng lâm sàng ở những người bị nhiễm bệnh đều nhẹ, các dấu hiệu bệnh lý do nhiễm virus Chikungunya có thể khó được phát hiện hoặc chẩn đoán nhầm lẫn với bệnh sốt xuất huyết ở những nơi có dịch bệnh sốt xuất huyết xảy ra.

Chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh bệnh sốt Chikungunya

Một phương pháp có thể sử dụng cho việc chẩn đoán bệnh là xét nghiệm huyết thanh bằng kỹ thuật ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay) nghĩa là phản ứng hấp thụ miễn dịch liên kết với enzyme, nó có thể xác nhận sự hiện diện của IgM và IgG là kháng thể chống Chikungunya. Kháng thể IgM ở mức cao nhất từ 3 đến 5 tuần sau khi khởi phát bệnh và kéo dài khoảng hai tháng. Virus này có thể được phân lập từ bệnh phẩm máu của người bệnh trong những ngày đầu tiên khi bị lây nhiễm. Ngoài ra, kỹ thuật RT-PCR (Revert transcript Polymerase Chain Reaction) là một kỹ thuật PCR mới, nó kiểm soát lượng huỳnh quang giải phóng ra trong phản ứng từ đó có thể biết được lượng sản phẩm PCR trong từng thời điểm của quá trình khuếch đại, trái ngược với PCR truyền thống chỉ biết được lượng sản phẩm được khuếch đại ở thời điểm cuối cùng của phản ứng khuếch đại.Một số kết quả thử nghiệm phù hợp với chẩn đoán lâm sàng. Kỹ thuật này được thực hiện từ các mẫu bệnh phẩm của người bệnh có thể sử dụng cho các kiểu gen của virus và cho phép so sánh với các mẫu virus từ những nơi khác nhau về địa lý.

Cũng giống như bệnh sốt xuất huyết, hiện nay bệnh sốt Chikungunya chưa có thuốc điều trị đặc hiệu để chữa bệnh. Việc điều trị bệnh chủ yếu là làm giảm thiểu các triệu chứng và biến chứng lâm sàng xảy ra như đã mô tả ở trên. Bệnh sốt Chikungunya cũng chưa có vaccine để phòng bệnh.

Việc phòng chống và kiểm soát bệnh sốt Chikungunya phải cần xem xét những nơi muỗi truyền bệnh có khả năng hoạt động, phát triển và sinh sản ảnh hưởng đến cuộc sống của con người, trong đó quan trọng nhất là yếu tố nguy cơ làm cho bệnh sốt Chikungunya cũng như các bệnh khác do muỗi truyền. Biện pháp phòng chống và kiểm soát bệnh sốt Chikungunya cũng giống như bệnh sốt xuất huyết, cần phải hủy bỏ hoặc làm giảm số lượng các sinh cảnh, vị trí trong môi trường tự nhiên và nhân tạo ở trong nhà hoặc ngoài trời có chứa nước giúp cho muỗi sinh sản, phát triển và đóng vai trò truyền bệnh. Muốn thực hiện được vấn đề này, cần tổ chức công tác truyền thông giáo dục sức khỏe sâu rộng, huy động mọi lực lượng của cộng đồng người dân bị ảnh hưởng dịch bệnh cùng tham gia tích cực các biện pháp phòng chống. Trong thời gian dịch bệnh phát triển, các loại hóa chất diệt muỗi có thể được sử dụng để phun không gian trên diện rộng nhằm diệt muỗi trưởng thành truyền bệnh đang hoạt động, tấn công con người. Ngoài ra, các biện pháp diệt bọ gậy cũng cần được áp dụng đối với những dụng cụ chứa nước ở trong nhà và chung quanh nhà, nơi muỗi truyền bệnh có thể đẻ trứng và sinh sản, phát triển. Để góp phần bảo vệ có hiệu quả trong thời gian dịch bệnh sốt Chikungunya xảy ra, cần tuyên truyền cho người dân sử dụng quần áo dài phòng hộ, hạn chế hay tránh sự tiếp xúc của muỗi truyền bệnh đối với người. Các hóa chất xua muỗi truyền bệnh xoa ngoài da, hương đuổi muỗi cũng được khuyến cáo sử dụng. Đối với những người có nhu cầu cần ngủ ban ngày, đặc biệt là trẻ em hoặc người bệnh đang nằm điều trị, việc dùng màn ngủ tẩm hóa chất xua diệt muỗi cũng có khả năng bảo vệ muỗi chích đốt máu và truyền bệnh.

Khuyến cáo

Khi phát hiện những triệu chứng lâm sàng như sốt cao đột ngột 38-39^oC, có các nốt xuất huyết dưới da, nhất là ở phần đùi và cẳng tay; người mệt mỏi, rét run từng cơn, niêm mạc mắt đỏ, kết mạc sung huyết, một số trường hợp bệnh nhân bị đau cơ, khớp… nhưng kết quả thử nghiệm âm tính với virus sốt xuất huyết Dengue; nên nghĩ đến bệnh sốt do virus Chikungunya vì bệnh này có biểu hiện lâm sàng gần giống với bệnh sốt xuất huyết. Mẩm bệnh của hai loại bệnh này khác nhau cần được phân biệt, một bệnh do virus Chikungunya và một bệnh do virus Dengue. Do đó sẽ dễ có khả năng chẩn đoán nhầm bệnh sốt Chikungunya với bệnh sốt xuất huyết. Về muỗi truyền bệnh, muỗi Aedes aegypti hoặc Aedes albopictus có khả năng truyền bệnh sốt xuất huyết và ngược lại, bệnh sốt Chikungunya có khả năng do muỗi Aedes albopictus hoặc Aedes aegypti truyền. Vấn đề này đang được các nhà khoa học tiếp tục theo dõi, nghiên cứu vai trò truyền bệnh của muỗi.

Nguồn Viện sốt rét kí sinh trùng

Cách phòng ngừa Sốt Chikungunya bằng thuốc muỗi

Cách 1:Dùng phương pháp tự nhiên như vợt muỗi, mùng, cây đập muỗi

Cách 2: Mua các loại thuốc diệt muỗi về tự xử lý như: PERME SUPER 600EC , Shield 101EC, Shield 252EC, PER JAPAN 525 EC, Termida 240SC, Boxer Permethrin 50EC , Permecide 50EC , Icon 2.5cs , Icon 10CS

Cách 3: Thuê dịch vụ phun thuốc muỗi tận nơi tại Nam Phong Pest Control, chúng tôi sẽ tư vấn và báo giá hợp lý cho quý khách hàng

Dịch vụ Nam Phong Pest Control

Hoặc liên hệ dịch vụ diệt muỗi tại Nam Phong Pest Control còn cung cấp các loại dịch vụ diệt côn trùng như: